"één familie, één dossier, één rechter"

Datum: 17/08/2023

De blijvende saisine van de familierechtbank.. Hoe zit dat nu? 

De familierechtbank heeft een blijvende saisine wat betreft zaken die geacht worden spoedeisend te zijn. Dit wil zeggen dat het dossier na de uitspraak niet volledig wordt afgesloten. Het dossier zal hangende blijven en blijft ingeschreven op de rol van de familierechtbank. Op die manier kan ze gemakkelijk worden opgeroepen indien er opnieuw problemen zijn tussen de betrokken partijen.

Deze blijvende saisine geldt voor de volgende zaken:

  • de afzonderlijke verblijfplaatsen;
  • het ouderlijk gezag;
  • de verblijfsregeling en het recht op persoonlijk contact met een minderjarig kind;
  • de onderhoudsverplichtingen;
  • het grensoverschrijdend hoederecht en bezoekrecht, onder bepaalde voorwaarden;
  • de machtigingen om een huwelijk aan te gaan als bedoeld in artikel 167 van het Burgerlijk Wetboek en de weigeringen van wettelijke samenwoning als bedoeld in artikel 1476quater, vijfde lid, van het Burgerlijk Wetboek;
  • de voorlopige maatregelen die bevolen worden op grond van artikel 1253ter/5.

U moet wel kunnen aantonen dat er sprake is van nieuwe elementen indien u de blijvende saisine wil toepassen zoals onder andere:

  • een feit dat niet bekend was bij het eerste verzoek;
  • inzake de uitkering tot levensonderhoud: nieuwe omstandigheden waarin de partijen of de kinderen verkeren, en die hun situatie ingrijpend kunnen wijzigen;
  • inzake de organisatie van de verblijfsregeling, het recht op persoonlijk contact en de uitoefening van het ouderlijk gezag: nieuwe omstandigheden die de toestand van de partijen of die van het kind kunnen wijzigen. In dit laatste geval kan de rechtbank dit nieuwe verzoek echter enkel inwilligen indien het belang van het kind zulks rechtvaardigt.

Het gegeven dat de zaak ingeschreven blijft op de rol brengt met zich mee dat een zaak in geval van nieuwe elementen opnieuw voor de rechtbank kan worden gebracht zonder dat er een nieuw verzoekschrift neergelegd moet worden of een nieuwe dagvaarding betekend moet worden. Een conclusie neergelegd ter griffie volstaat om de zaak terug te heropenen.

Ook is het niet van belang wie de zaak terug aanhangig wenst te maken, dit kan door beide partijen.

De wetgever heeft duidelijk geopteerd voor een groepering van de familiale geschillen volgens het principe “één familie, één dossier, één rechter”. Dit bevordert de continuïteit en coherentie tussen de beslissingen en de debatten.

Zo heeft de wetgever bepaalt om het beginsel van de permanente saisine te laten primeren op het criterium van de rechtbank die gelegen is nabij de woonomgeving van de in de procedure betrokken kind. In dit geval wordt het belang van het kind op adequatere wijze tegemoetgekomen door de rechter die reeds de voorgeschiedenis van het familiegeschil kent bevoegd te maken, eerder dan een rechter die dichtbij de plaats van de woonomgeving van het kind die kan variëren zitting houdt.